در اینجا از قیامت یا از حوادث قیامت به عنوان «غاشیه» نام برده شده است. غِشیان به معنی
فراگیرندگی است كه در قرآن این كلمه زیاد به كار برده شده است به همین معنای دربرگرفتن،
احاطه كردن. دو عنایت در اینجا ممكن است باشد كه هر دو درست است. یكی اینكه ما در این
عالم دنیا هیچ روزی و هیچ زمانی را نداریم كه دربرگیرنده همه مردمها باشد. همیشه هر زمانی
یك عده كمی را در بر می گیرد، باقی دیگر را نه. روزهای گذشته، سالهای گذشته و قرنهای گذشته
مردمی را در بر گرفته بود كه مثلاً مردم زمان ما را در بر نگرفته بود. قرن ما، ما را در بر گرفته
است، مردم گذشته و مردم آینده را در بر نگرفته است. ولی همه این متفرقها در این سلسله زمان،
در قیامت در یك وضع حاضر [قرار دارند، ] گذشته و آینده به گونه ای هستند كه آن ظرفْ همه
مردم را در بر گرفته، اولین و آخرین را در بر گرفته است. پس خیلی قضیه بزرگ است. او
دربرگیرنده است كه همه مردم، اولین و آخرین را یكجا در بر گرفته است. گذشته ها و آینده هایی
كه در دنیا گذشته و آینده بودند، این گذشتگی و آیندگی از میانشان برداشته شده است. این یك
معنا، كه در سوره
إِذا وَقَعَتِ اَلْواقِعَةُو سوره های دیگر به آن تصریح شده است:
قُلْ إِنَّ اَلْأَوَّلِینَ وَ مجموعه آثار شهید مطهری . ج28، ص: 519
اَلْآخِرِینَ. `لَمَجْمُوعُونَ إِلی مِیقاتِ یَوْمٍ مَعْلُومٍ [1]. اولین و آخرین، «جمع شده» و «گردآورده شده» در
آن میقات و میعادگاه معین [هست. ] پس، از این جهت او غاشیه است.