مكرر گفته ایم كه قرآن در مورد گناهان تعبیراتی دارد كه معنایش این است كه گناه بار انسان را
سنگین می كند، یعنی هر گناهی به منزله باری است كه روی دوش انسان گذاشته می شود به طوری
كه انسان در آخر احساس می كند كأنـ- ّه زیر كوهی قرار گرفته، بر خلاف مردم اهل خیر كه هر چه
بیشتر كار خیر انجام می دهند احساس می كنند كأنـ- ّه در حال بال درآوردن اند. لهذا به گناه گفته
می شود «ذَنْب» . «ذنب» یعنی دُم. انسان هرچه گناه می كند مثل این است كه برایش دم می روید و
روز به روز این دم بزرگتر می شود و حركت را برایش دشوار می كند.
قرآن در تعبیر دیگر از گناه تعبیر به «وِزْر» می كند. «وزر» یعنی بار سنگین.
وَ لا تَزِرُ وازِرَةٌ
وِزْرَ أُخْری [1].
در سوره غاشیه خواندیم:
هَلْ أَتاكَ حَدِیثُ اَلْغاشِیَةِ. `وُجُوهٌ یَوْمَئِذٍ خاشِعَةٌ. `عامِلَةٌ ناصِبَةٌ. بعضی
از مردم عمل كردند ولی عملشان عمل پر نصب یعنی پر تعب و پر رنجی است.
پس این اشتباه است كه انسان خیال كند
[2]باید از میان دو خوشی و دو ناخوشی یكی را
انتخاب كند، یا در دنیا راحت و خوش و بی زحمت و پرلذت و با سعادت زندگی كند و از آخرت
محروم باشد و یا برعكس. نه، این گونه نیست كه گناهان خوشی محض باشند. علت اینكه انسان
گناه را خوشی و طاعت را رنج می بیند این است كه اولِ قضیه را می بیند. انسان می گوید: «اگر نماز
مجموعه آثار شهید مطهری . ج28، ص: 556
بخوانم بیشتر به من خوش می گذرد یا مشروب بخورم و غرق در عالم كیف و مستی شوم؟ ! » . بله،
این، خوشی است و آن، رنج و زحمت، اما این خوشی به دنبال خود چه چیزی می آورد و آن
زحمت به دنبال خود چه چیزی می آورد؟ هیچ كدام بی زحمت نیست.
لَقَدْ خَلَقْنَا اَلْإِنْسانَ فِی كَبَدٍ. باور نكن كه انسان از رنج خالی باشد؛ یك جا رنج در اول است و
یك جا در آخر، یك جا رنج جسمانی است و یك جا روحی و معنوی. شما در میان مردمی كه از
ایمان بهره ای دارند و روحی سالم دارند ولو فقیر و در حد یك كارگرِ دست به دهان باشند، آدمی
پیدا نمی كنید كه در همه عمر یك شب نیاز پیدا كند با قرص خواب آور بخوابد، ولی شاید در میان
كسانی كه غرق در نعمت هستند كمتر كسی باشد كه بتواند بدون قرص خواب آور بخوابد؛ اعصاب
چنین افرادی دائما در تهیّج و هیجان است. پس آن خوشیها این ناراحتیها را به دنبال دارد.
[1] - . إسراء/15، فاطر/18.
[2] - . خیلی ها این اشتباه را می كنند.