أَ لَیْسَ اَللّهُ بِأَحْكَمِ اَلْحاكِمِینَ آیا خدا از هر حكم كننده ای حكم كننده تر و حاكم تر نیست؟ ! آیا خدا
فوق همه حاكمها نیست؟ ! مقصود از «فوق همه حاكمها» این نیست كه خدا فقط در قدرتْ فوق
همه حاكمهاست، بلكه در قدرت و حكمت و عدالت. وقتی خدای حاكمی در عالم است كه فوق
همه حاكمهاست در داوری كردن و در دانش و حكمت و عدالت و قدرت، پس امكان ندارد
ماورایی برای جهان دنیا نباشد.
بعضی گفته اند آیا معنی «أحْكَمُ الْحاكِمین» حكیم ترین حكیمان است یا قاضی ترین قاضیها؟
این طور كه ما عرض كردیم شامل هر دو می شود. «حاكم» یعنی فرمانروا. «احكم الحاكمین» یعنی
مافوق همه حاكمها. «مافوق همه حاكمها» را اگر فقط در قدرت در نظر بگیریم معنی محدودی
دارد، ولی مقصودْ مافوق همه حاكمهاست در قدرت، دانش، حكمت، عدالت و خلاصه در همه
صفاتی كه برای یك حاكم ضرورت دارد. وقتی چنین خدایی هست، پس امكان ندارد قیامتی در
كار نباشد.
اینجا سوره مباركه تین پایان پذیرفت. در واقع این سوره سوره انسان است، منتها از آن جهت
آن را «تین» گفته اند كه اولین سوگندی كه در آن آمده سوگند به تین است.