خواهر ابوسفیان و دختر حَرْب بن اُمَیّه است و نوه امیّه كه بنی امیّه از اولاد او هستند، و قهرا عمه معاویه شمرده می شود. ابولهب خودش هاشمی بود ولی با این زن اموی ازدواج كرد و او به فامیل زنش خیلی ملحق شده بود و با اینكه یك رقابت و كینه دیرینه ای میان بنی هاشم و بنی امیه بود و روی تعصب قبیله ای ابولهب باید در طرف بنی هاشم باشد نه در طرف بنی امیه، ولی قضیه پیغمبر كه پیش آمد، او طرف بنی امیه رفت؛ یعنی حتی از جنبه تعصبی هم طرف بنی هاشم نیامد. در قضیه شِعب ابی طالب كه حضرت ابی طالب اعلام فرمود همه بنی هاشم كناره گیری كنند، حتی كفار بنی هاشم یعنی كسانی از بنی هاشم كه مسلمان نبودند نیز روی حساب هاشمیت این طرف آمدند ولی ابولهب تنها هاشمی ای بود كه با اینكه تعصب قبیله ای اقتضا می كرد این طرف باشد، رسما آن طرف بود. و این بیشتر به واسطه همین زنش بود كه تحت تأثیر این زن قرار گرفته بود.

قرآن این زن را «حَمّالَةَ اَلْحَطَبِ » می گوید. داستان معروفی است: عقیل برادر امیرالمؤمنین مرد نسّابه ای است. یك وقت معاویه خواست یك متلكی به عقیل گفته باشد، گفت: عقیل! ابولهب كجاست؟ می خواست بگوید ابولهب عموی شماست، شما از بنی هاشم هستید. عقیل گفت: آن وقتی كه می روی داخل جهنم می شوی، دست راست، درب اول، كوچه سوم. . . ابولهب را با عمه ات امّ جمیل «حمّالة الحطب» می بینی، آنجا با همدیگر هستند.

مجموعه آثار شهید مطهری . ج28، ص: 824