حجت‌‌الاسلام والمسلمين دكتر احمد ابوترابى
رياست مركز پژوهشي دايره‌المعارف علوم عقلي اسلامى
تلفن: 21 و 2808902-0251
پست الكترونیك: markaz1400@gmail.com
دورنگار: 2808903-0251
مركز پژوهشی دائرة‌المعارف علوم عقلی اسلامی با رسالت معرفی مبانی عقلی معارف دینی و میراث عقلی اندیشمندان مسلمان، تأسیس شد. این مركز برای انجام رسالت خود، سه هدف را تعریف كرده و دنبال می‌كند:
Iالف) هدف بلندمدت: تدوين دائرة‌المعارفي در علوم عقلي اسلامي با معيارهاي بين‌المللي در دائرة‌المعارف‌نويسى؛
ب) هدف میان‌مدت: تدوین فرهنگ‌نامه‌هایی در اصطلاحات هریك از رشته‌های اصلی علوم عقلی و شاخه‌های آن، و فرهنگ‌نامه‌هاي فرق و مذاهب كلامى، مكاتب و مشارب عرفانى، اعلام علوم عقلي اسلامى؛
ج) هدف كوتاه‌مدت: انجام برخی از مطالعات مقدماتی و اولیه و انجام برخی تحقیقات بنیادین كه زمینه تدوین دائرة‌المعارف و فرهنگ‌نامه‌های علوم عقلی را فراهم می‌كند، ترتیب نیروهای علمی لازم و فراهم كردن امكانات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری برای انجام تتبعات و تحقیقات سریع و آسان.
رشته‌های علمی مركز
رشته‌های علمی تحقیقات مركز، در حال حاضر عبارتند از: منطق، فلسفه، كلام، عرفان نظرى، عرفان ادبى، عرفان عملى، معرفت شناسى، فلسفه اخلاق، فلسفه حقوق، فلسفه سیاست، فلسفه دين و فلسفه علوم طبيعى
ساختار سازمانی و واحدهای تحقیقاتی مركز
مركز پژوهشی دائرة‌المعارف علوم عقلی اسلامی دارای ریاست و قائم‌مقام و سه مدیریت است. ریاست مركز، تحت اشراف ریاست عالیه مركز حضرت استاد علامه مصباح یزدی«دامت‌بركاته» اداره امور مركز را به عهده دارد.
مدیریت‌های مركز عبارتنداز:
1. مدیریت مطالعات و تحقیقات
این مدیریت دارای دو گروه تحقیقاتی است كه هركدام فعالیت‌های تحقیقاتی متنوعی دارند. این دو گروه عبارتند از:
أ. گروه تحقيقاتي كتاب‌شناسي و نمايه نويسى.
این گروه دارای چهار واحد تحقیقاتی است: واحد چكیده و نمایه، واحد توصیف و نمایه، واحد نمایه بر متن، واحد ثبت مشخصات و استخراج موضوعات كه شامل دو بخش فارسی ـ عربی و زبان های لاتین است.
ب. گروه اصطلاح‌يابي و مدخل‌شناسى.
این گروه به تعدد رشته‌های علوم عقلی مصوب، واحد تحقیقاتی دارد كه هركدام از این واحدها تهیه اصطلاح‌نامه و استخراج مدخل‌های دائرة‌المعارفی و فرهنگ‌نامه‌ای آن رشته را بر عهده دارند.
2. مدیریت تدوین و پشتیبانی مركز؛ كه شامل دو گروه است:
گروه تدوین كه تدوین كتب و تدوین فرهنگ‌نامه‌های مختلف را برعهده دارد.
گروه پشتیبانی دارای چهار واحد: كتابخانه تخصصي علوم عقلى، پرونده‌هاي علمى، فن‌آوری اطلاعات و آموزش‌های تخصصی است.
دستاوردهای مركز
1. برگزاري دو دوره تخصصي آموزش عرفان اسلامي با تربيت حدود 40 نفر متخصص در عرفان اسلامى؛
2. برگزاری یك دوره تخصصی آموزش منطق و فارغ‌التحصیل شدن 11 نفر از این دوره؛
3. استخراج همه اصطلاحات منطقی و تهیه اصطلاح‌نامه منطق با استفاده از حدود 52 دوره منبع اصیل منطقی و تنظیم نمودار درختی اصطلاحات منطقی (كامل)؛
4. انتخاب مدخل‌های دائرة‌المعارف و فرهنگ‌نامه‌ای منطق (كامل)؛
5. استخراج اصطلاحات فلسفی و تهیه اصطلاح‌نامه فلسفه با استفاده از حدود 130 دوره منبع اصیل فلسفی (حدود 70 درصد)؛
6. انتخاب مدخل‌های دائرة‌المعارفی و فرهنگ‌نامه‌ای فلسفه (حدود 70 درصد)؛
7. استخراج اصطلاحات عرفان نظرى و تهيه اصطلاح‌نامه عرفان نظرى (حدود 70 درصد)؛
8. استخراج اصطلاحات علم كلام و تهیه اصطلاح‌نامه علم كلام با استفاده از حدود 171 دوره منبع اصیل كلامی (حدود 70 درصد)؛
9. استخراج اصطلاحات و تهیه اصطلاح‌نامه معرفت‌شناسی (حدود 40 درصد)؛
10. ايجاد كتابخانه تخصصي علوم عقلى اسلامي با حدود 20هزار جلد منبع فارسي، عربي و انگليسى؛
11. چكیده‌نویسی و نمایه‌سازی 12 جلد كتاب منطقی مهم، مجموعه مصنفات شیخ اشراق، شرح مواقف، شرح مقاصد، تعدادي از منابع مهم فلسفي و عرفانى؛
12. تهيه فهرست مطالب تفصيلي با نمايه براي بيش از 100 جلد كتاب در رشته‌هاي مختلف علوم عقلى؛
13. شناسايي و ثبت مشخصات حدود 40هزار منبع علوم عقلي اسلامى؛
14. درجه‌بندي منابع علوم عقلي اسلامى؛
15. موضوع‌نويسي درختي بيش از 5000 جلد منبع علوم عقلي اسلامى؛
16. تهيه فرهنگ‌نامه اعلام علوم عقلي اسلامى و معرفي حدود 9000 نفر از اعلام علوم عقلي اسلامى به صورت مختصر در 4 مجلد؛
17. تأليف و تدوين چند رساله و كتاب درسي در عرفان نظرى، معرفت‌شناسى، فلسفه، منطق و كلام؛
18. تهیه چندین نرم‌افزار تحقیقاتی برای معرفی آثار علمی مركز؛
19. تهيه پرونده‌هاي علمى براي مدخل‌هاي منطقي (80 درصد)، فلسفی (40 درصد)؛
20. تهیه فرهنگ‌نامه اصطلاحات منطق ـ با توجه به هدف دوم مركز ـ در دست تهیه است.