آشتیان امروز، تقریباً همان سرزمینی است كه در متون كهن «وَرَه» نامیده شده است. البلدان یعقوبی (ح 280 ق) از وره نام برده است. با توجه به روایات مربوط به آتشكده‌های واقع در رستاق وره و فراهان می‌توان حدس زد، این ناحیه در دوره پیش از اسلام از اهمیتی برخوردار بوده است. فتح مناطق وره، طَبْرِس و فراهان در سال‌های 23 یا 24 ق انجام شده است. تاریخ قم (ح 378 ق) از اشتجان در رستاق و رهام برده است. میرزا محمّد علی بلبل آشتیانی (زنده در 1060 ق)، مستوفی اصفهان در عصر صفوی و شاعر، میرزا حسن آشتیانی (م 1261 ق)، مستوفی عهد محمّد شاه، حاج میرزا حسن آشتیانی (م1319 ق) و فرزندان دانشمندش و عباس اقبال آشتیانی (م 1349ش) محقق و مورخ شهیر و ده‌ها چهره دیگر در تاریخ علم و فرزانگی این مرز و بوم از این دیارند.
آیت‌الله میرزا مهدی آشتیانی مشهور به فیلسوف شرق، آیت‌الله میرزا احمد آشتیانی حكیم و فیلسوف و آیت‌الله سید جلال الدین آشتیانی سه نام بلند آوازه‌ای است كه در تعلیم و گسترش فلسفه اسلامی در دوران معاصر نقش مهمی داشته‌اند. كمتر كسی است كه با فلسفه و عرفان اسلامی سروكار داشته باشد و با نام و آثار این گرامی گوهران فرهیخته آشنا نباشد.
منبع : www.hawzah.net