پدر و نیاكان میرزا مهدی همه از علمای بزرگ اسلام بودهاند. در رأس این خاندان آیتاللّه العظمی حاج میرزا حسن آشتیانی (ره) معروف به میرزای آشتیانی است. ایشان از شاگردان برجسته علامه شیخ مرتضی انصاری (ره) ، و صاحب كتاب گرانسنگ «بحر الفوائد فی شرح الفرائد» میباشد.
میرزای آشتیانی بعد از درگذشت استاد، نجف را ترك كرد و به تهران آمد و حوزه درس گرمی را پایه گذارد.او را اولین كسی میدانند كه نظرات و آرای شیخ انصاری را در ایران گسترش داده است. محفل علمی وی میعادگاه جویندهگان معرفت بود و تعداد زیادی از بزرگان در این محضر به فیض میرسیدند كه از آن جملهاند: حضرات آیات عظام حاج میرزا فیض قمی، حاج شیخ محمد علی شاه آبادی، حاج شیخ محمد علی حائری قمی، حاج شیخ محمد كبیر قمی و...
میرزای آشتیانی به عنوان رئیس علمای تهران در جنبش شكوهمند تحریم تنباكو نقش فوق العادهای را ایفا میكرد. ایشان كه نماینده میرزای بزرگ شیرزای نیز بود در انجام رساندن هدف قیام و رهبری مردم دخالت مستقیم داشت.[1] آن بزرگوار در سال 1319 قمری درگذشت.
از شاگردان مبرّز میرزای آشتیانی، برادرزادهاش، مرحوم آیتاللّه حاج میرزا جعفر آشتیانی است كه افتخار دامادی استاد را نیز داشته است. او پدر فیلسوف عالی مقام میرزا مهدی آشتیانی میباشد.
آیتاللّه میرزا جعفر آشتیانی ملقب به میرزای كوچك علاوه بر استفاده از محفل پرشور علمی عموی گرامیش، از محضر اساتیدی همچون حكیم میرزا ابوالحسن جلوه، آقا علی حكیم زنوزی، آقا محمد رضا قمشهای استفادهها برد و به مقام بلندی از معارف الهیه رسید. ایشان در ادبیات و ریاضیات سر آمد علمای عصر خود و به طب و نجوم و هندسه و عرفان نیز تسلط داشت. حاج میرزا جعفر در سال 1324 قمری درگذشت و در حرم مطهر حضرت عبدالعظیم حسنی (ع) مدفون گردید.[2]
[1] - ر.ك: تاریخ دخانیه، شیخ حسن كربلائی و تاریخ بیداری ایرانیان، ناظم الاسلام كرمانى.
[2] - ر.ك: اثر آفرینان، انجمن آثار و مفاخر فرهنگى.